Owczarek środkowoazjatycki
Central asian shepherd dog, Cреднеазиатская овчарка, Alabai
Owczarek środkowoazjatycki to jedna z najstarszych ras na świecie. Z uwagi na wzrost i wygląd zewnętrzny może nie kojarzyć się z domowym pieszczochem. I słusznie! Owczarki środkowoazjatyckie przez swój charakter i potrzeby wymagają doświadczonego opiekuna. Skoro już wiadomo, że nie jest to rasa dla każdego – kto będzie dla niego najlepszym panem?
Spis treści
Klasyfikacja FCI— nr wzorca: 335
• Grupa V – Pinczery i sznaucery, molosy, szwajcarskie psy górskie i do bydła, pozostałe rasy
• Sekcja 2 – Molosy
• Nie podlegają próbom pracy.
• Pochodzenie: Rosja, tereny Azji Środkowej
• Rozmiar: Duży
• Długość życia: 10 do 12 lat
Wygląd
Owczarek azjatycki do duży, masywny pies o dużej głowie, ciężkim kośćcu i muskularnej, krępej sylwetce. Oczy psa są owalne, lekko opadające. Nogi długie, tułów mocny i proporcjonalny. Głowa kwadratowa, a kufa dość głęboka – ma kształt prostokąta. Uszy psa są średniej długości, zwisające.
To, co ciekawe, między psem a suką owczarka środkowoazjatyckiego istnieją bardzo widoczne różnice w wyglądzie i wielkości. Na uwagę zawraca również to, że w coraz większej liczbie krajów zabrania się kopiowania uszu i ogonów psa. W dawnym wzorcu rasy, uszy były ścięte, a ogon skrócony. Obecnie jest on lekko zakręcony, zwisający i dość gruby.
Sierść owczarków środkowoazjatyckich dzieli się na dwie odmiany – krótką i długą. W obu przypadkach pies ma gęsty podszerstek. Szata psa jest dość sztywna i szorstka w dotyku. Jeśli zaś chodzi o umaszczenie, wzorzec rasy dopuszcza wiele kolorów umaszczenia z wykluczeniem czarnego z domieszką rudego, szarego i ciemnego brązu – w kolorze czekolady.
Psy: Psy są wyraźnie większe od suk. Mierzą około 70 – 75 cm w kłębie, czyli najwyższym szczycie grzbietu. Ich prawidłowa waga waha się w przedziale 50 – 55 kg.
Suki: Suki są niższe i lżejsze, jednak nadal zaliczane są do psów dużych. Ich przeciętna wysokość wynosi 65 – 60 cm, a waga to 40 – 45 kg.
Zdrowie
Owczarek środkowoazjatycki, potocznie nazywany Azjata, jest psem silnym i raczej zdrowym. Z racji swojego pochodzenia był przystosowany fizjologicznie do znoszenia trudnych warunków atmosferycznych i życia na zewnątrz.
Na co najczęściej choruje owczarek środkowoazjatycki?
Psy w typie górskim są odporne na niskie temperatury, wiatr, deszcz i słotę, jednak mogą gorzej znosić upały. Nie są obarczone ryzykiem tycia, a także nie mają większych problemów ze zdrowiem. Tak, jak inne rasy psów są obarczone pewnymi schorzeniami typowymi dla swojej rasy, ale ich lista jest w porównaniu do innych psów naprawdę krótka.
Owczarek środkowoazjatycki może zmagać się z dysplazją stawów biodrowych i łokciowych. Podobnie jak u innych dużych psów, grozi mu również skręt żołądka. Są to jednak psy zdrowie, silne i odporne. Naprawdę rzadko chorują.
Jak pielęgnować owczarka środkowoazjatyckiego?
Gęsta, gruba sierść wymaga regularnego szczotkowania. Pies linieje dwa razy do roku. W okresie linienia zrzuca szatę, a w jej miejsce wyrastają nowe, sprzyjające porze roku włosy. Poza szczotkowaniem pies nie jest wymagający.
Dobrze jest kontrolować stan jego zębów i uszu – nie można doprowadzić do tego, by złogi płytki nazębnej lub woskowiny w uszach doprowadziły do rozwoju stanu zapalnego. A jest to możliwe z racji tego, że nieusuwane są doskonałą pożywką dla bakterii.
Żywienie – jaka karma dla owczarka środkowoazjatyckiego?
Tak, jak w przypadku pielęgnacji, tak w kwestii żywienia, owczarki środkowoazjatyckie nie wymagają szczególnego podejścia. Tym, co należy zapewnić psu, jest wysokiej jakości karma (sucha i mokra) dedykowana dla psów dużych ras. Pies -Azjata bardzo doceni również BARF – metodę, w której podaje się nieprzetworzone monoskładniki np. wysokiej jakości surowe mięso (wołowe, cielęce, jagnięce). Z racji dużych gabarytów psa – porcje karmy również są znaczne. Dorosły, zdrowy pies może dostawać dwie pełne miski na dobę. Musi mieć zapewniony jednak stały dostęp do świeżej wody.
Charakter i zachowanie owczarka środkowoazjatyckiego
Ten potężny molos był niegdyś hodowany w celu polowań i ochrony bydła przed wilkami. To właśnie z tego powodu, w Rosji zyskał miano wołkodawa, czyli pogromcy wilków. Wymaga doświadczonego opiekuna i odpowiedniego podejścia do tresury.
Z racji swojego usposobienia, owczarek środkowoazjatycki jest zaliczany do psów ostrych – niebezpiecznych. Psy tej rasy mają bardzo silny instynkt terytorialny, mogą podejmować próby dominacji i wykazywać przejawy agresji.
To właśnie dlatego, nie jest to dobra rasa dla niedoświadczonej osoby. Owczarki środkowoazjatyckie już od wieku szczenięcego wymagają szkoleń i konsekwencji. Nierzadko również mogą wymagać konsultacji z psim behawiorystą, który pomoże w ułożeniu psa i poprawi jakość treningu posłuszeństwa.
Azjata to świetna rasa stróżująca. Owczarki środkowoazjatyckie to zaciekli obrońcy, którzy będą bronić swojego terytorium nawet za cenę życia. Psy są silne i mocne. Nieprawidłowo ułożone, bez częstego kontaktu z człowiekiem mogą być zagrożeniem dla innych ludzi, dzieci i zwierząt. Na spacerach wymagają kagańca.
To psy, na których ufność się pracuje. Są wierne swojej rodzinie, ale mogą nie tolerować osób obcych. To właśnie dlatego tak ważne jest gruntowane i dokładne szkolenie psa w profesjonalnym ośrodku, który ma doświadczenie w pracy z psami tej rasy.
Zsocjalizowany owczarek środkowoazjatycki jest wierny i łagodny dla swojej rodziny. Z pewnością nie zagraża jej bezpieczeństwu. Będzie się łasił do swojego pana i chętnie nadstawiał duży łeb i brzuch do głaskania. Nie wymaga również dużo ruchu, jest raczej statecznym psem stróżującym, który lubi do późnego wieczora wylegiwać się na terenie swojej posesji – nawet w chłodne dni.
Owczarek środkowoazjatycki a dzieci
Z racji wielkości i instynktów drzemiących u psa tej rasy, warto by kontakt między psem a dzieckiem odbywał się wyłącznie pod kontrolą dorosłych. Psy, które nie miały okazji od szczenięcia wychowywać się z dziećmi, nie powinny mieć z nimi kontaktu.
Czy owczarek środkowoazjatycki nadaje się do bloku, domu, mieszkania, na wieś?
Owczarki środkowoazjatyckie dobrze czują się na zewnątrz. Jednak z racji ich potrzeby socjalizowania z ludźmi, nie powinny na stałe mieszkać w kojcu. Nie są to psy, które odnajdą się mieście. Najlepszym dla nich miejscem jest dom na przedmieściu z własnym ogórkiem lub wieś, na której owczarek środkowoazjatycki będzie miał okazję spełnić się w roli psa stróżującego.
Historia rasy
Owczarki środkowoazjatyckie są uważane za jedną ze starszych ras molosowatych – stróżujących. Za ich ojczyznę uważa się tereny Tadżykistanu, Turkmenii i Uzbekistanu. Psy te żyły przy człowieku – pilnowały bydła i swoich właścicieli. Często zabijały wilki, które w tamtych czasach były poważnym zagrożeniem dla stada. Owczarki środkowoazjatyckie są dalekimi krewnymi mastifów tybetańskich – co jest w zasadzie widoczne już na pierwszy rzut oka. O prawdziwej hodowli owczarków można mówić dopiero od lat 30. XX wieku. FCI opisało wzorzec tej rasy jednak dopiero w 1983 roku. W Polsce owczarek środkowoazjatycki należy raczej do niszowych, chociaż istnieje jej wielu miłośników.
Ciekawostki o owczarku środkowoazjatyckim
- W niektórych krajach kopiuje się jeszcze ogon i uszy psa. W Polsce jest to zabronione.
- Owczarek środkowoazjatycki służył niegdyś do ochrony osad przed wilkami!
- Przypuszcza się, że rasa ta istniała już 5 tysięcy lat temu.
Ile kosztuje owczarek środkowoazjatycki?
Za szczenię owczarka środkowoazjatyckiego z dobrej hodowli można zapłacić, tyle ile za całkiem sprawny samochód! Ceny szczeniąt ze sprawdzonych, oficjalnych hodowli mogą wahać się w przedziale od około 4 do nawet 20 000 złotych! Pamiętaj, że zakup szczenięcia z legalnego źródła ma wpływ na przyszłe zdrowie Twojego psa.
Wady i zalety owczarków środkowoazjatyckich
Zalety:
- Psy tej rasy są wyjątkowo wierne i czułe dla swojej rodziny.
- To dobry i odporny pies stróżujący.
- Jego pielęgnacja jest prosta – podobnie jak schemat żywienia.
- Prawidłowo wychowany jest czułym opiekun swojej rodziny.
Wady:
- Może przejawiać próby dominacji.
- Bywa agresywny wobec obcych zwierząt i ludzi.
- To raczej jedyny pies w domu.
- Nie może żyć w mieście, w mieszkaniu.
Owczarki środkowoazjatyckie to duże i niezależne psy. Zmogą być doskonałym towarzyszem doświadczonej osoby, która wie, że poświęci dużo czasu na ułożenie i tresurę psa. Nie zaleca się ich osobom starszym, ani mieszkańcom miast – właścicielom mieszkań. Silny instynkt stróża sprawia, że owczarek najlepiej będzie czuł się na zewnątrz, ale zaleca się, by miał swobodny dostęp do domu, w którym może socjalizować się ze swoją rodziną.
