Australijski pies pasterski, Australian Blue Heeler, Australian Queensland Heeler
Australian cattle dog (ACD) jest to pies stworzony zarówno do pilnowania, jak i przepędzania bydła, co od razu sugeruje nazwa. „Cattle” oznacza po angielsku bydło. Czujność, odwaga, żywotność, nadzwyczajna inteligencja, a także ogromna chęć do pracy to jest właśnie charakter australian cattle dog. O ile nie szukamy dla siebie kanapowca, jest to pies przez wielu nazywany idealnym.
Spis treści
Klasyfikacja FCI – nr wzorca: 287
- Grupa I- Owczarki i inne psy pasterskie, z wyłączeniem szwajcarskich psów do bydła.
- Sekcja 2 – Psy zaganiające
- Psy tej rasy nie podlegają próbom pracy.
- Pochodzenie: Australia
- Rozmiar: Średni
- Długość życia: 13 do 15 lat
Wygląd
Australian cattle dog we wrażeniu ogólnym jest zwartym, mocnym, zdolnym i zawsze chętnym do pracy, harmonijnie zbudowanym psem roboczym. Patrząc na psa tej rasy, widzimy wielką sprawność i wytrzymałość. Nawet wzorzec rasy mówi o ociężałości i lekkości budowy jako poważnych wadach.
Głowa psa jest masywna, lecz proporcjonalna do jego budowy. Czaszka szeroka psa zaokrągla się lekko pomiędzy uszami. Jest ona z przodu spłaszczona, przechodząc w niewielki, choć wyraźnie widoczny stop. Pies ma kufę średniej długości, mocną i głęboką. Pod oczami jest szeroka i dobrze wypełniona, by stopniowo zwężać się ku końcowi. Górny profil kufy jest równoległy do linii górnej mózgoczaszki. Pies rasy australian cattle dog powinien mieć zdrowe i mocne zęby, rozstawione równo w ciasnym zgryzie nożycowym. Szczęki mocne o przylegających wargach i takie uzębienie jest bardzo ważne, gdyż w pracy, ACD pogania bydło kąsaniem. Australijczyk ma owalne oczy średniej wielkości w barwie ciemnobrązowej. Nie są ani zbyt głęboko osadzone, ani niewypukłe. Z reguły mają czujny i inteligentny wyraz, jednak na widok intruza, a nawet obcego, stają się ostrzegawcze i podejrzliwe. Szeroko osadzone uszy średniej wielkości są grube, szerokie, stojące i lekko szpiczaste.
Australian cattle dog ma grubą i niezwykle dobrze umięśnioną szyję średniej długości, bez podgardla. Tułów jest dłuższy od wysokości w kłębie w proporcji 10 do 9, a więc pies ma sylwetkę prostokątną. Linia górna mocnego grzbietu jest prosta. Lędźwie dobrze umięśnione i związane, mocne i szerokie.
Australijski pies pasterski ma ogon zwisający. Jest osadzony raczej nisko, będący przedłużeniem linii zadu. Długością sięga do stawu skokowego. W ruchu lub pobudzeniu może się wznosić, ale nigdy ponad swoją nasadę. Na ogonie tworzy się wyraźna szczotka.
Sierść psów rasy australian cattle dog to zwarty, prosty, twardy i przylegający włos okrywowy oraz krótki i gęsty podszerstek. Taka mieszanka zapewnia dobrą ochronę przed deszczem. Okrywa jest dłuższa na spodzie tułowia, a na udach tworzy portki. Włos jest krótszy na głowie, wewnątrz uszu, z przodu kończyn i na łapach. Dłuższy i gęstszy zaś jest na szyi.
Maść tych psów pasterskich występuje w dwóch rodzajach:
- Niebieska (psy błękitne dereszowate): przesiana, nakrapiana lub jednolita. Mogą występować podpalane znaczenia oraz łaty na głowie w kolorze czarnym lub niebieskim. Czarne łaty na tułowiu są niepożądane.
- Ruda przesiana (psy rude dereszowate): na całym ciele równomiernie rozłożona z podszerstkiem tej samej barwy. Na głowie mogą występować łaty w ciemniejszym kolorze (preferowane symetryczne rozłożenie łat). Ciemnorude łaty na tułowiu są dopuszczalne, choć niepożądane.
Jeśli występują łaty na głowie, są one czarne u psów błękitnych i rude u rudych.
Wielkość i waga
Wzorzec FCI ustala zakres wysokości w kłębie i wagi psów rasy australian cattle dog w następujący sposób:
Wysokość w kłębie:
- Psy: 46 – 51 cm
- Suki: 43 – 48 cm
Wzorzec nie określa w żaden sposób wagi tej rasy psów, ale jest to około:
Waga:
- Psy i suki: 14 – 23 kg
Zdrowie
Australian cattle dog jest to rasa raczej zdrowa i odporna. Świetnie radzi sobie ze wszystkimi skrajnymi warunkami atmosferycznymi.
Mimo swojego dobrego zdrowia warto wspomnieć, że ACD rodzi się czysto biały. Jest to cecha odziedziczona po dalmatyńczyku. Zaczynają nabierać koloru dopiero z czasem, a i tak szata dorosłych psów jest z reguły dalej przesiana białymi włosami. Włosy w takim kolorze niestety często łączą się z występowaniem u psów głuchoty. Jest to schorzenie o podłożu genetycznym i dotyka wiele innych ras. Psy hodowlane i szczenięta zazwyczaj bada się metodą BAER.
Na co najczęściej australian cattle dog?
- wrodzona głuchota
- wrodzone choroby oczu
Jak pielęgnować australijskiego psa pasterskiego?
Australian cattle dog nie wymaga od nas skomplikowanej pielęgnacji. W zupełności wystarczy szczotkowanie raz na jeden lub dwa tygodnie. Jedynie w okresie linienia warto robić to częściej.
Żywienie – jaka karma dla australian cattle dog?
W karmieniu tego australijskiego psa pasterskiego mamy raczej pełną dowolność. Sprawdzi się zarówno wysokiej jakości gotowa karma, jak i posiłki przygotowywane w domu. W przypadku tego drugiego rozwiązania należy oczywiście pamiętać o prawidłowej suplementacji. Niewybiegany australian cattle dog może być narażony na nadwagę.
Charakter i zachowanie australian cattle dog
ACD to wyjątkowo aktywny pies, a także bardzo wierny kompan. Ciężko nazwać go spokojnym. Żyje w wiecznym pobudzeniu i zawsze zachowuje czujność.
Ten pies o niezwykle silnym instynkcie stróżowania zachowuje dystans i nieufność wobec obcych, ale raczej nie jest agresywny. Jest przywiązany do swojego właściciela, a także nie oddala się poza swój teren, o ile zadbamy o jego potrzeby ruchowe. Wspomniana wcześniej czujność sprawia, że pies często szczeka.
Australijczyk potrzebuje dużo przestrzeni i dużo aktywności, szczególnie gdy nie jest wykorzystywany do pracy. Lubi zabawę, w której wykorzysta swoją inteligencję, a także psie sporty, takie jak agility, treibball i canicross.
Australian cattle dog nie przepada za samotnością, w której bardzo szybko się nudzi. Nie znosi czuć się niepotrzebnym. Jeśli nie zapewnimy mu zajęć na ten czas, chętnie zabierze się za demolkę domowych przedmiotów.
Jest to rasa psów bardzo inteligentnych. Taka cecha jest bronią obosieczną. Jeżeli nie zadbamy o odpowiednie i wczesne szkolenie, australian cattle dog może stać się dominujący i nieznośny.
Australian cattle nie jest dobrym wyborem zarówno dla niedoświadczonych opiekunów, jak i dla ludzi prowadzących mało aktywny tryb życia.
Mimo braku instynktu łowieckiego, rasa może mieć problem z dogadaniem się z innymi gatunkami zwierząt, chyba, że te dorastają wspólnie z psem.
Kontakty z innymi psami to dla australian cattle często wyzwanie. W przypadku samców chodzi przede wszystkim o przedstawicieli tej samej płci. Wobec innych psów, ACD potrafi być bardzo konfliktowy, a z natury jest odważny. Mieszanka ta bywa wybuchowa.
Australijski pies pasterski a dzieci
Australian cattle dog lubi zarówno zabawę, jak i dzieci. Wobec młodych zachowuje się łagodnie i często stawia się w roli ich opiekuna oraz obrońcy.
Dobrym zwyczajem dorosłych, szczególnie w przypadku psów średnich i dużych jest kontrola przebiegu zabawy z dziećmi.
Czy australian cattle dog nadaje się do bloku, domu, mieszkania, na wsi?
Australijski pies pasterski o silnym instynkcie stróżowania bezlitośnie sugeruje nam, że nie chce żyć w mieszkaniu, ani nawet w domu w mieście.
Aby czuć się dobrze, potrzebuje dużych przestrzeni do stróżowania i swobody. Może spędzać noce zarówno w środku, jak i na dworze.
Duże tereny gospodarstwa nigdy nie wystarczą żadnemu psu w pełni. Długie i interesujące spacery powinny być nieodłączną częścią codziennego życia psa rasy australian cattle dog.
Historia rasy
W ciężkich, australijskich warunkach, aby można było rozwinąć hodowlę bydła, powstała potrzeba na mocnego i wytrzymałego psa, który poradzi sobie z przepędzaniem i kierowaniem dzikiego bydła. Nie udało się z australijskim psem dingo, a także z innymi, sprowadzanymi w tym celu do Australii psami pasterskimi. Były zbyt agresywne, hałaśliwe i aktywne. Długie wędrówki bydła z hodowli na targowiska męczyły i stresowało zarówno bydło, jak i same psy.
Skrzyżowano więc w latach trzydziestych XIX wieku dingo z smithfieldem, a następnie ze szkockim marmurkowym collie, dając w ten sposób początek nowej rasy.
Program hodowlany został opracowany przez Alana McNivena. Miał on za zadanie uzyskać wzorcowego psa pasterskiego. Najinteligentniejsze i najsilniejsze okazy z miotów krzyżowane były z dalmatyńczykami, otrzymując cechy lojalności i umiejętności pracy z końmi. Następnie dodawano im krwi czarnych podpalanych kelpie, co udoskonalało ich umiejętność bezbolesnego podgryzania bydła.
Od 1983 roku australian cattle dog jest hodowany w czystości rasy. Hodowcy i użytkownicy zgodnie twierdzą, że tego doskonałego psa pasterskiego nie trzeba już poprawiać.
Pierwszy wzorzec rasy powstał w 1903 roku. Opracował go Robert Kaleski. Upłynęło sporo czasu, zanim pies zaczął być rozpoznawalny poza kontynentem australijskim. Dopiero w 1980 pies został zarejestrowany przez American Kennel Club.
Ciekawostki o australijskim psie pasterskim
- Pies rasy australian cattle dog towarzyszy głównemu bohaterowi filmu Mad Max z 1979 roku.
Ile kosztuje australian cattle dog?
Australijski pies pasterski nie jest bardzo popularny w Polsce, wobec czego, mogą być problemy z jego dostępnością. Cena za szczeniaka rasy australian cattle dog z hodowli zarejestrowanej przez FCI to wydatek rzędu: 3500 – 5000 zł.
Miesięczny koszt utrzymania tego średniej wielkości, ruchliwego psa pasterskiego to około: 150 – 200 zł miesięcznie.
Wady i zalety
Wady
- źle wychowany może być uparty i niezależny
- zły wybór na pierwszego psa
- trudno dogaduje się z innymi psami
- antyteza kanapowca
Zalety
- łatwo się szkoli
- psi sportowiec
- dobre zdrowie i wytrzymałość
- prosta pielęgnacja
