Owczarek anatolijski, anadolu çoban köpeği, anatolian shepherd dog, , kangal dog, karabash
Anatolian jest to pokaźnych rozmiarów pies pasterski z Turcji, gdzie wykorzystywany jest głównie (oprócz funkcji psa rodzinnego) do ochrony stad. Z pozoru mało ruchliwy, owczarek anatolijski jest bacznym obserwatorem i nie reaguje bez powodu. Jest to więc również świetny pies stróżujący. W domu zaprzyjaźnia się szczerze z całą rodziną, także z innymi zwierzętami, poza tym, anatolian jest spokojny, łagodny i opanowany.
Spis treści
Klasyfikacja FCI – nr wzorca: 331
- Grupa II- Szpice i psy ras pierwotnych
- Sekcja 2.2 – Molosy typu górskiego
- Psy tej rasy nie podlegają próbom pracy.
- Pochodzenie: Turcja
- Rozmiar: Duży
- Długość życia: 10 do 13 lat
Wygląd anatoliana
Anatolian, czy też owczarek anatolijski jest bardzo dużym, silnym i o mocnej budowie psem w typie molosowatym. Ma bardzo solidną budowę, a jego sylwetka wpisuje się w kształt prostokąta.
Ten imponujący pies pasterski ma dużą, choć proporcjonalną względem reszty ciała głowę. Szeroka między uszami czaszka jest nieco zaokrąglona i dłuższa, niż szersza. Zwężą się delikatnie ku stopowi, który jest tylko lekko zaznaczony. Kufa, która jest krótsza od czaszki, stanowi około 40-44% długości całej głowy. W profilu tępa i zwężająca się ku końcowi. Nos ma pies w kolorze czarnym. Silne zęby anatoliana powinny ustawiać się w zgryzie nożycowym, chociaż wzorzec akceptuje również ten cęgowy i odwrócony nożycowy. Anatolijski pies pasterski ma duże, szeroko rozstawione oczy w kształcie migdałów Kolor oczu może być od ciemnobrązowego do jasnobrązowego, choć preferowane są jak najciemniejsze. Uszy anatoliana mają trójkątny kształt i są średniej wielkości. Zaokrąglają się na końcach, wiszą z przednią krawędzią przy policzku i unoszą się, gdy pies jest zaalarmowany. W niektórych krajach uszy psów tej rasy mogą być kopiowane.
Szyja oraz tułów psów rasy anatolian są mocne i dobrze umięśnione. Górna linia grzbietu wysklepia się delikatnie nad lędźwiami. Zad jest położony wyżej, niż niezbyt wydatny kłąb. Długa i głęboka klatka piersiowa sięga aż do łokci. Żebra mają dobre wysklepienie.
Długi ogon sięga poniżej stawu skokowego. Z linią zadu tworzy ciągłą linię. Spokojny anatolian ogon nosi nisko, skręcony na końcu. W pobudzeniu zaś nosi go wysoko, a samce w szczególności, zakręcają nim nad grzbietem.
Mocne i proste, choć nie przesadnie umięśnione kończyny owczarków anatolijskich zapewniają im zdecydowany, równomierny i sprężysty chód z długim wykrokiem. Głowa, szyja i tułów są w ruchu na tym samym poziomie.
Szata tych dużych psów składa się z grubego i twardego włosa okrywowego o długości od 3 do 7 cm oraz z gęstego podszycia. Długość włosa może zmieniać się pod wpływem zmian warunków pogodowych.
Jeśli chodzi o umaszczenie, całe ciało powinno być w jednym kolorze. Dopuszczalne umaszczenia wahają się od płowego do wilczasto-sobolowego. Wzorzec informuje o możliwości występowania bieli lub jaśniejszych kolorów na klatce piersiowej, czego nie uznaje się za wadę, o ile te kolory nie zajmują więcej, niż 10 cm szerokości. Zaś na gardle, biel ta nie jest pożądana, a na łapach i stopach – dopuszczalna.
Anatolian musi mieć czarną maskę. Powinna ona pokrywać zarówno kufę, jak i czaszkę, na której musi być jaśniejsza. Uszy winny być ciemne. Na ogonie może znajdować się ciemna linia.
Według niektórych autorów nazwa owczarka anatolijskiego odnosi się do grupy tureckich psów pasterskich, zbliżonych do siebie wyglądem i użytkowością. FCI uznała jeden wzorzec dla owczarka anatolijskiego. Psy takie jak: sivas-kangal, karabasz czy akbash ujęte są jako odmiany jednej rasy, co u niektórych kynologów i hodowców tureckich wywołało głosy sprzeciwu. Działania klubów zarówno w Stanach Zjednoczonych czy w Wielkiej Brytanii zmierzają do traktowania tych odmian jako ras jak i zachowania ich odrębnych hodowli. Rasa akbash dog został w 1998 zarejestrowana przez United Kennel Club.
- Akbash ma umaszczenie jednolicie białe, włos przeważnie długi.
- Kangal i Karabasz ma włos krótki lub średni, bardzo gęsty, umaszczenie płowe, beżowe lub szare z czarną maską, rzadziej występujące pręgowane, białe lub czarne.
- Anatolian (owczarek anatolijski) – według wzorca FCI spotykane jest różne umaszczenie.
Wielkość i waga
Wzorzec FCI ustala zakres wysokości w kłębie i wagi psów rasy anatolian w następujący sposób:
Wysokość w kłębie:
- Psy: 72 – 78 cm (+/- 2 cm)
- Suki: 65 – 73 cm (+/- 2 cm)
Waga:
- Psy: 48 – 60 kg
- Suki: 40 – 50 kg
Zdrowie
Anatolian jest odpornym, wytrzymałym i zdrowym psem, który rzadko choruje.
Podwójna okrywa włosowa psa zapewnia mu dobrą odporność zarówno na niskie, jak i wysokie temperatury, gdyż może ona zmieniać swoją długość i dostosowywać się do panujących warunków.
Mimo dobrego zdrowia, szczególnie w podeszłym wieku, mogą zdarzać się choroby serca oraz choroby nowotworowe.
Na co najczęściej choruje anatolian?
- dysplazja stawów biodrowych
- dysplazja stawów łokciowych
- choroby serca
- entropium
- problemy dermatologiczne
Jak pielęgnować anatoliana?
Pielęgnacja owczarka anatolijskiego jest prosta. W zupełności wystarczy wyczesać psa raz na jakiś czas. Tylko w okresie linienia trzeba będzie robić to częściej.
Poza czesaniem, warto, jak w przypadku psów każdej rasy, kontrolować stan oczu, uszu, zębów tych tureckich molosów, a także podcinać ich pazury.
Żywienie – jaka karma dla anatoliana?
Anatolian jest historycznie przystosowany do życia w ciężkich warunkach, wobec czego nie jest to pies bardzo wybredny. Może jeść wszystko, zarówno karmy gotowe, jak i przygotowywane w domu. Dieta powinna być dostosowana do trybu życia, wieku i wagi psa. Dzienną porcję najlepiej rozdzielić na przynajmniej dwa posiłki, aby uniknąć skrętu żołądka.
Owczarek anatolijski, jak przystało na dużego psa, rośnie bardzo gwałtownie w pierwszym roku swojego życia. Ma wtedy bardzo duże zapotrzebowanie na białko, które powinniśmy zaspokajać.
Charakter i zachowanie psa rasy anatolian
Charakter owczarka anatolijskiego najłatwiej, zarówno w pracy, jak i w domu, najlepiej oddają następujące określenia – siła i spokój.
Anatolian, jako pies rodzinny, jest do niej bardzo przywiązany. Mimo swojej dumy i niezależności zawsze chętnie okazuje uczucia i przyjmuje pieszczoty. Owczarek anatolijski bardzo chętnie bawi się, gdy jest w młodym wieku. Z czasem jednak staje się pies trochę bardziej poważny.
Anatolijski pies pasterski ma słabo rozwinięty instynkt myśliwski. Nic dziwnego, o zwierzęta, które się pilnuje, trzeba dbać, a nie na nie polować. Inną sprawą jest, gdy od innego zwierzęcia wyczuje zagrożenie. Czujny ten pies staje się wtedy agresywny.
Anatolian ma niesamowity instynkt stróżowania. Wobec obcych zachowuje dystans. Znajomych wita z serdecznością, chyba, że pilnuje terenu, a właściciele są nieobecni. Wtedy nikomu nie ufa. Intruzów najchętniej odstrasza głośnym szczekaniem. Mimo wszystko, nie jest skłonny do okazywania agresji bez powodu. Gdy jest na spacerze, rozumie, że to nie jego teren.
Owczarek anatolijski jest psem inteligentnym, co jest cechą wielu owczarków. Wykazuje się inicjatywą, jest mądry, zrównoważony, łagodny, pewny siebie, słowem – jest psem niezależnym w pracy i świetnie odnajduje się w swojej roli.
Te tureckie molosy mogą zachowywać się niepożądanie, jeżeli zaniedbamy ich wychowanie w okresie szczenięcym. Opiekun nie powinien okazywać wobec psa żadnej przemocy, a jednocześnie musi być stanowczy i konsekwentny.
Spokojny i zrównoważony owczarek anatolijski może się znudzić, gdy nie zadbamy o jego potrzeby ruchowe, umysłowe, lub gdy nie powierzy mu się żadnego zadania. Może wtedy zabrać się za niszczenie domowych przedmiotów. Tego dużego psa nie powinno się nadmiernie przemęczać, jednak niezbędne będą ciekawe spacery, nawet jeżeli jego własny teren jest sporych rozmiarów.
Aby anatolian dogadywał się z innymi psami, powinien być wcześnie i poprawnie socjalizowany. Jeśli pominiemy ten aspekt wychowania, może stać się psem bojaźliwym, lub nawet agresywnym wobec innych czworonogów. Problem raczej nie istnieje, jeżeli będzie wychowywał się z innym przedstawicielem rasy, a nawet z kotem.
Anatolijski pies pasterski nie jest idealnym wyborem na pierwszego psa. Osoby starsze mogą sobie z nim poradzić, gdyż ostatecznie jest to pies zrównoważony i o spokojnym charakterze. Warunkiem jest by były wystarczająco doświadczone, by rozumieć jego potrzeby, oraz na tyle sprawne, by móc je zaspokajać.
Owczarek anatolijski a dzieci
Mimo, iż anatolian jest cierpliwy i opiekuńczy w stosunku do dzieci, zabawa nie jest jego ulubioną aktywnością.
Każde dziecko powinno poznać zasady obcowania z psem i wiedzieć, że należy traktować go z szacunkiem. Naciąganie granic cierpliwości psa jest szczególnie niebezpieczne, gdy ma on tak duże rozmiary, jak owczarek anatolijski.
Czy pies anatolian nadaje się do bloku, domu, mieszkania, na wsi?
Zdecydowanie odradza się, by anatolian mieszkał w mieście i na małej przestrzeni. Poza wielką potrzebą stróżowania i przebywania na wolnym powietrzu jest również bardzo czujny. Powoduje to, że może szczekać w reakcji na bodźce, które w mieście trudno jest kontrolować.
Historia rasy
Psy podobne do anatoliana występują podobno na obszarze dzisiejszej Turcji od ponad 6 tysięcy lat. Mówi się, że dotarły tam z Azji Środkowej z plemionami prowadzącymi koczowniczy tryb życia.
Wyżyna Anatolijska to równinna kraina, która zajmuje większą część obszaru Turcji. Od zarania, ludność tu mieszkająca utrzymywała się z pasterstwa. Większość tych ludzi prowadziła koczowniczy tryb życia, polegający na wędrowaniu ze stadami kóz i owiec. Psy miały za zadanie strzec stada nie tylko przed złych zamiarów ludźmi, ale również przed drapieżnikami. Aby lepiej radziły sobie z wilkami, ich uszy kopiowana, a na szyje zakładano kolczaste obroże.
W trudnych warunkach przeżywały tylko najwytrzymalsze i najzdrowsze osobniki, gdyż często musiały dokarmiać się same, polując na małą zwierzynę.
Niektórzy tureccy hodowcy twierdzą, że owczarek anatolijski to w ogóle nie jest rasa. W tym kraju nie istnieje żadna organizacja kynologiczna. Nazwa została psom nadana przez Amerykanów oraz Brytyjczyków, którzy zaczęli sprowadzać psy w tym typie około pół wieku temu. Patronat nad rasą sprawuje FCI, a dopiero niedawno rasa została być dostrzegana przez tureckich hodowców i miłośników.
Nazwa turecka tych psów, çoban köpeği, oznacza po prostu psa pasterskiego. W różnych regionach wykształciły się różne typy tureckich psów pasterskich. Są to kangal, akbasz i karabasz. Różnią się kolorem maski, a także sierścią, która może być krótka, lub półdługa.
Oprócz Turcji rasa cieszy się największą popularnością w Stanach Zjednoczonych i w Wielkiej Brytanii.
Ciekawostki o psach rasy anatolian
- W Polsce rasa ta znajduje się w wykazie ras niebezpiecznych MSWiA. Aby wejść w posiadanie takiego psa, należy najpierw otrzymać zezwolenie.
- Od lat 90. anatolian używany jest do ochrony stad przed gepardami w Namibii. Te duże koty boją się wielkich psów. Anatolian, ze względu na swoją umiejętność dostosowania okrywy włosowej do warunków atmosferycznych, dobrze radzi sobie w trudnym, afrykańskim klimacie. Chroni stada przed gepardami, oraz zagrożone gepardy przed zdeterminowanymi pasterzami!
Ile kosztuje anatolian?
Cena, jaką przyjdzie nam zapłacić za psa rasy anatolian z hodowli zarejestrowanej przez FCI to wydatek rzędu: 3000 – 5000 zł. Psy te jednak nie są popularne w Polsce. Miesięczny koszt utrzymania tego bardzo dużego psa jest wysoki i wynosi około: 200 – 250 zł miesięcznie.
