Dachshund, Dachshund Rauhaar
Jamnik to mały pies myśliwski, który często wzbudza duże i skrajne emocje. Jedni go uwielbiają, inni patrzą na niego pobłażliwym wzrokiem. Jedno jest pewne, na pewno ciężko przejść obok niego obojętnie. Jamnik szorstkowłosy jest najodważniejszy spośród wszystkich jamników, które występują w kilku odmianach. Dzielą się ze względu na wielkość:
- króliczy
- miniaturowy
- standardowy
Oraz ze względu na okrywę włosową:
- krótkowłosy
- szorstkowłosy
- długowłosy
Z tego podziału wynika więc aż dziewięć różnych odmian, a wszystkie z nich są bardzo inteligentne, zdeterminowane i odważne w pracy, a gdy przychodzi czas odpoczynku – żywe i uczuciowe.
Spis treści
Klasyfikacja FCI – nr wzorca: 148
- Grupa IV- Jamniki
- Sekcja 1 – Jamniki
- Psy tej rasy podlegają próbom pracy
- Pochodzenie: Niemcy
- Rozmiar: Mały
- Długość życia: 12 do 16 lat
Wygląd
Jamnik szorstkowłosy to pies o wydłużonej, wręcz bardzo wydłużonej sylwetce, zwartej i dobrze umięśnionej. Jest krótkonożny i niski. Nie sprawia wrażenia zwinnego, jednak w istocie jest wręcz przeciwnie. Bezproblemowo może poruszać się nie tylko na ziemi, ale również pod jej powierzchnią.
Dumna i wysoko noszona głowa jamnika szorstkowłosego ma inteligentny wyraz. Jest płaska, niezbyt szeroka i przechodzi w subtelnie wysklepiony grzbiet nosa. Zarówno stop, jak i guz potyliczny są lekko zaznaczone. Jamnik ma nos z dobrze rozwiniętymi i szeroko rozwartymi nozdrzami, którego kolor zależy od typu umaszczenia. Ma długą, szeroką i mocną kufę. Pysk jamnika może otworzyć się bardzo szeroko, bo aż do wysokości jego oczu. Oczy te mają kształt migdałów, są średniej wielkości i szeroko rozstawione. Przyjmują one kolory od ciemno czerwonobrązowego do czarnobrązowego, jednak nie zależy to od umaszczenia, jak w przypadku nosa. Jamnik szorstkowłosy patrzy bystro, chociaż wzorzec rasy mówi, że spojrzenie to nie powinno być przeszywające. Osadzone wysoko uszy są raczej średniej długości, jednak sięgają aż do warg. Są bardzo ruchliwe i zaokrąglają się na końcach oraz przylegają swoimi krawędziami do policzków jamnika.
Charakterystyczna głowa psów tej rasy podtrzymywana jest przez muskularną szyję. Wygina się w lekki łuk, jest całkiem długa i muskularna, a noszona swobodnie i wysoko. Skóra dobrze przylega na podgardlu.
Jeszcze bardziej charakterystyczny jest u jamnika szorstkowłosego jego długi tułów, którego górna linia przechodzi harmonijnie od kłębu do zadu, który delikatnie opada. Grzbiet jest bardzo silny i umięśniony tak jak lędźwie.
Jamnik szorstkowłosy ma szorstką sierść z podszerstkiem, który znajduje się wszędzie, za wyjątkiem brwi, uszu oraz kufy, na której jest bardzo wyraźnie zaznaczona broda. Ma krzaczaste brwi, a z kolei na uszach włos jest w zasadzie gładki. Czuprynka na głowie jest według wzorca wysoce niepożądana.
Jamnik szorstkowłosy występuje w kilku odmianach umaszczenia:
- jednobarwne: rude (dopuszczalna niewielka czarna domieszka oraz niewielka biała plama (max 3 cm średnicy) na piersi).
- dwubarwne: dzicze, czekoladowo dzicze, czarne podpalane, czekoladowe podpalane, z rudym podpalaniem nad oczami (dopuszczalna również niewielka biała plama).
- marmurkowe: kolory jak wyżej. Podstawowym kolorem ciemny, dziczy, czarny lub czekoladowy z nieregularnymi szarymi lub beżowymi plamami.
- pręgowane: ciemne pręgi na czerwonym tle
Wielkość i waga
Wzorzec rasy FCI ustala zakres obwodu klatki piersiowej rasy jamnik szorstkowłosy w zależności od odmiany:
Jamnik standardowy: pies 37 do 47 cm, suka 35 do 45 cm
Jamnik miniaturowy: pies 32 do 37 cm, suka 30 do 35 cm
Jamnik króliczy: pies 27 do 32 cm, suka 25 do 30 cm
Wzorzec nie określa przedziałów wagowych psów tej rasy, jednak wyglądają one mniej więcej następująco:
Jamnik standardowy: 6,5 do 9 kg
Jamnik miniaturowy: < 4,5 kg
Jamnik króliczy: < 3,5 kg
Zdrowie
Jamniki szorstkowłose charakteryzują się raczej dobrym zdrowiem, a na pewno imponującą długowiecznością. Domieszka krwi teriera sprawia, że psy tej rasy dobrze znoszą skrajne warunki atmosferyczne, chociaż dużo bardziej wolą niższe, jak wyższe temperatury. Nie przepadają również za mocnym wiatrem.
Z racji na swoją wydłużoną budowę, jamniki szorstkowłose mają często problemy z dyskopatią.
Na co najczęściej choruje pies rasy jamnik szorstkowłosy?
- dyskopatia (niewskazana otyłość, chodzenie po schodach, skakanie, może zakończyć się paraliżem kończyn tylnych)
- postępujący zanik siatkówki (PRA)
- katarakta
- odkładanie kamienia nazębnego
Jak pielęgnować jamnika szorstkowłosego?
Pielęgnacja jamnika nie powinna przysparzać wielu trudności, chociaż wymaga systematyczności. Psy ras szorstkowłosych nie linieją, a dbanie o ich okrywę wymaga przede wszystkim regularnego (2-4 razy do roku) trymowania przez specjalistę, nigdy strzyżenia, gdyż może ona wtedy stracić strukturę i stać się zbyt miękka.
Oprócz tego, jamnik szorstkowłosy, jak i inne psy, powinien mieć regularnie kontrolowane uszy, oczy, zęby i pazury.
Żywienie – jaka karma dla jamnika szorstkowłosego?
Jamnik szorstkowłosy to mały, lecz wielki żarłok. Aby uniknąć niezdrowej dla tego psa nadwagi, należy dostosować jego dietę zarówno do trybu życia, jak i wieku. Sprawdzą się zarówno gotowe karmy specjalnie skomponowane dla tej rasy, jak i posiłki przygotowywane samodzielnie.
Jeśli zdecydujemy się na domową dietę, należy uzupełniać ją o witaminy i mikroelementy, chyba że weterynarz stwierdzi inaczej. Dzienna porcja powinna być podzielona na przynajmniej dwa mniejsze posiłki.
Charakter i zachowanie jamnika szorstkowłosego
Jamnik szorstkowłosy jest wprawnym psem myśliwskim, jednak w dzisiejszych czasach to głównie inne cechy świadczą o jego popularności. Jamnik to dobry i wierny przyjaciel zarówno całej rodziny, jak i wszystkich osób, które są mu dobrze znane. Spośród wszystkich odmian, szorstkowłosy jamnik jest najbardziej niezależny, a to ze względu na domieszkę krwi terierów.
Bez względu na typ, jamnik jest niesłychanie energiczny i aktywny. Natura tropiciela sprawia, że jego ulubione zabawy to te, w których może wykorzystywać swój dobry węch. Domaga się dużej ilości aktywności, jednak gdy już zaspokoimy te potrzeby, będzie w stanie ułożyć się w spokoju.
Jamnik szorstkowłosy jest bardzo inteligentny, co jest zarówno błogosławieństwem, jak i przekleństwem jego właścicieli. Jest bardzo uparty i wykorzystuje bezwzględnie wszystkie ludzkie słabości i wahania. Szkolenie najlepiej rozpocząć jak najwcześniej i powinno być ono stanowcze i konsekwentne. Może się ono okazać bardzo efektywne, szczególnie gdy oprzemy je o wzmacnianie dobrych zachowań. Jamnik szorstkowłosy może przystosować się do wielu trybów życia.
Samotność, o ile względnie krótkotrwała i niepolegająca na nudzie, nie powinna sprawiać jamnikowi dużych problemów. Zarówno z powodu nudy, jak i przez swoją wścibskość, może czasami niszczyć domowe przedmioty. Najchętniej te, które go wyjątkowo zainteresują.
Jamnik to wspaniały pies myśliwski, ale też niezły stróż. Jego nieufność wobec obcych oraz to, że jest bardzo szczekliwy, sprawiają, że będzie sprawnie ostrzegał przed intruzami. Niestety jednak ten mały pies nie będzie ich raczej w stanie odstraszyć.
Warunkiem dogadywania się z innymi psami oraz kotami jest rozpoczęcie prawidłowej socjalizacji w jak najwcześniejszym wieku. Silny instynkt drapieżnika utrudnia kontakty z mruczkami, zaś upartość i pewien brak grzeczności może sprawiać kłopoty w kontaktach z psami. Im więcej pozytywnych doświadczeń spotka w tego typu kontaktach jamnik szorstkowłosy, tym lepiej.
Jamnik szorstkowłosy a dzieci
Jamniki są dużo bardziej spolegliwe w stosunku do dzieci, niż dorosłych. Po prostu potrafią odróżnić jednych od drugich. Wobec szkrabów nie są agresywne, jednak dzieci muszą zostać nauczone szacunku wobec zwierząt. Wtedy też zabawa będzie bardzo udana i satysfakcjonująca dla obu stron.
Czy pies rasy jamnik szorstkowłosy nadaje się do bloku, domu, mieszkaniu, na wsi?
Jamnik tak naprawdę najlepiej czuje się na zewnątrz, jednak potrafi przystosować się do każdych warunków. Jego małe rozmiary sprawiają, że bezproblemowo zamieszka nawet w ciasnym mieszkaniu, jednak należy wtedy tym bardziej zadbać o jego aktywizację i zapewnić mu długie oraz ciekawe spacery.
Historia rasy
Psy o tak długim tułowi podobno były znane już w starożytnym Egipcie. Stwierdzono to na podstawie rysunków w grobowcach, oraz odnalezionych szczątkach. Fachowcy twierdzą jednak, że wydłużony tułów to ich jedyna wspólna cecha z dzisiejszym jamnikiem.
Mutacja genetyczna (achondroplazja) odpowiada za ich krótkonożnośc. Hamuje wzrost długich kończyn, bez wpływu na rozwój innych. Przekazywany z pokolenia na pokolenie gen nie wpływa negatywnie w żaden inny sposób.
Dziś twierdzi się, że jamnik wywodzi się od niemieckich psów gończych zwanych Dachsbracke, które miały albo polować na borsuki, lub właśnie do borsuków być podobne. W żyłach jamnika może płynąć krew pinczerów i posokowców.
Mimo, iż pierwsze wzmianki o tych małych, lecz długich psach pochodzą z okresu między V a IX w. n.e., to odnajdywane szczątki są datowane na okres podbojów rzymskich.
Jamnik zadebiutował na wystawie w Berlinie w 1878 roku. Pierwszy wzorzec rasy został stworzony zaledwie rok później na zjeździe niemieckich kynologów.
W 1888 roku założony został Niemiecki Klub Jamnika (Deutscher Tecelklub). Rozdział ze względu na rodzaj okrywy włosowej oraz wielkości jamnika nastąpił w 1895 roku, a kryterium wielkości stał się obwód klatki piersiowej.
Ciekawostki o jamniku szorstkowłosym
- budowa jamnika umożliwia mu bezproblemowe poruszanie się po zaroślach, a także wchodzenie do jam i dziur w ziemi. Szorstka szata również ułatwia im pracę w trudnych warunkach.
Ile kosztuje jamnik szorstkowłosy?
Koszt zakupu psa zależy od jego wieku, płci, a także od renomy hodowli, z której pochodzi. Cena, którą przyjdzie nam zapłacić za szczeniaka rasy jamnik szorstkowłosy z rodowodem to: 1500 do 3500 zł.
Miesięczny koszt utrzymania tego małego psa z Niemiec nie jest niski i oscyluje w granicach: 100 zł miesięcznie.
